Ilja Leonard Pfeijffer

Download de lesbrief hier als pdf.bestand. Foto:Gelya Bogatishcheva

Ilja Leonard Pfeijffer wekte vanaf zijn debuut veel discussie en zelfs woede op. In 1998 debuteerde hij als 30-jarige met de bundel Van de vierkante man die het jaar daarop werd gehonoreerd met de C. Buddingh'-prijs voor debuten en bovendien werd hij ermee genomineerd voor de prestigieuze VSB Poëzieprijs. In 2014 ontving hij voor de roman La Superba de Libris Literatuurprijs.

Zijn notoriteit dankt hij aan een discussie uit 2000. In een artikel in het tijdschrift Bzzlletin over 'De mythe van de verstaanbaarheid' ageerde hij tegen de 'verstaanbare gedichten', gedichten die voor voordracht bedoeld en geschikt zijn, maar die op papier niet overleven. Hij verlangde 'gewaagde metaforen, vernieuwende woordcombinaties, ongebruikelijke woorden of verontrustende syntaxis'.

De centrale en provocerende stelling was: 'Onbegrijpelijke poëzie is altijd beter dan makkelijke poëzie'. Hij legde vooral uit hoe de associaties werkten, niet alleen voor het gedicht (dat organisch groeit door de ene associatie op de andere te stapelen), ook voor de dichter en vooral ook voor de lezer: 'Je moet je analytisch hoofd dat wil snappen hoe het zit afschroeven. Poëzie lezen is een vorm van vermoeden'. Alleen zulke poëzie 'kan een mens veranderen', door de dingen niet rechtstreeks bij de naam te noemen, maar 'door ze te laten zien, voelen, ruiken en proeven'. Maar intussen zou Pfeijffer ook bijna Japans-eenvoudige gedichten publiceren, omdat hij nooit lang hetzelfde soort gedicht achter elkaar wilde schrijven.

Idyllen: een vloedgolf van zilte vragen en zwarte conclusies die zwelt als de zee bij nacht, terwijl de verlaten sloepen kraken in de haven en netten van vissers huilen. In de klassieke vorm van rijmende alexandrijnen.