Juryrapport Kasteeljuweel

Het is dinsdagmiddag 16.00 uur als poëziedocent Jacques Brooijmans en juryvoorzitter Ilonka Verdurmen hun fietsen stallen bij het Muiderslot. De zon schijnt stralend en de lucht is intens blauw en lijkt wel versierd met witte wolkjes. Alle kleuren groen knallen hen tegemoet. Kasteeljuweel 2019 begint goed.
Jongeren uit 11 eerste en tweede klassen van het Casparus College uit Weesp, het IVKO en het Montessori Lyceum Amsterdam gingen de afgelopen maanden naar het Muiderslot om, soms in stromende, striemende regen dan wel vrolijke zonneschijn, gedichten te schrijven met het slot en de Pruimenboomgaard, de Warmoeshof en de Kruidentuin als bron van inspiratie. In het slot konden de jonge dichters kiezen tussen de Ridderzaal, de Keuken en de Binnenplaats.

Na een rondleiding in en om het slot gingen ze aan de slag met schrijfopdrachten waarbij ze ook  woorden mochten kiezen uit gedichten en toneelteksten van P.C. Hooft, Maria Tesselschade en Anna Roemers. Zo werd er gewispeld in de gedichten, er was rijkdom en er vlogen dromen en geuren, bloemen bloeiden en er waren duister zingende zielen.

De jonge dichters konden een personage of een ding de hoofdrol geven en mijmeren, pronken, denken, zingen, glimlachen, waken, ruziën, kronkelen en putten, kijken, wachten en plukken, kluiven en slikken, zwijgen en schransen.

De jury, bestaande uit Marrilou Louwaard, dichter en spoken word artieste, Sanne Heldens, projectleider op het Muiderslot en Ilonka Verdurmen, artistiek leidster van School der Poëzie, werd verscheurd. Het liefste had de jury elf prijzen uitgereikt, voor iedere klas één. Er waren zoveel mooie gedichten en de gedichten waren zo verschillend en vol ideeën en vondsten. Uit elke klas waren drie gedichten gekozen en deze jonge dichters waren uitgenodigd om met een gast per persoon, naar het Muiderslot te komen. Na een korte voordrachtstraining in de Kazemat en op het veld en na voorzien te zijn van een zakje chips en een flesje water, mochten de leerlingen en hun gasten naar binnen. Dichter Thomas Möhlmann presenteerde het programma in de Ridderzaal.

P.C. Hooft organiseerde vroeger zelf op het slot ‘Landjuwelen’ waarbij dichters met elkaar streden en het project Kasteeljuweel is daar een variatie op. Net als toen zijn er geldprijzen te verdienen. Gastheer Thomas Möhlmann had zelf ook een gedicht geschreven met de werkkamer van Hooft als bron van inspiratie en las dat voor.

Een voor een presenteerden de scholieren hun gedichten en iedere dichter kreeg ook wat vragen van Thomas. Zo kwam het publiek van alles te weten.

Zo schreef Rique uit 1D van het Casparus College ‘Het gras rent voor de maaier uit’ want zo zag het gras er uit en legde Amber uit wat gesmolten liefde is, “dat je van binnen smelt als je iemand tegen komt”. Tristan uit klas 1A van het Casparus schreef ‘Een dichter is denker en geen dromer / ik hoor stemmen op  het schilderij’ en Yasmina uit 1B verklaarde haar regel ‘na hun dood bedanken mensen hun bestaan’ met de P C Hooftstraat die Hooft nu heeft gekregen.

Fayden (1C, Casparus) had in de Ridderzaal een ontroerend gedicht geschreven over haar stiefmoeder die vorig jaar overleed: ‘Zij is mijn grote voorbeeld / een van mijn beste ontmoetingen’.

Luna uit klas A2 van het IVKO schreef: ‘helaas is het tijd om afscheid te nemen / van deze waanzin’ en legde uit dat “waanzin is dat je krijgt wat je niet verwacht”. De Kruidhof inspireerde Hanna (A4, IVKO) tot de vergelijking ‘haar huid zo zacht als de bloem’  en Stevie (A4) schreef in de ‘Buitenmens’, het eerste gedicht dat ze ooit heeft geschreven, over ‘de kracht van het licht / zal de stelen laten groeien (…) de pot wil troosten en verzorgen als gras’. Splinter (A3, IVKO) begon haar gedicht geïnspireerd door de Kruidhof, met de intrigerende regel: ‘Een worm vindt de sleutel naar de hemel’. Het publiek ontdekte ook dat er ooit een kasteelpoes was geweest op het Muiderslot en genoot van het speelse gedicht ‘Dans-poes’ van Benedicht (A1, IVKO). Sonja schreef over de keuken en het kleine bolletje ‘wachtend om de ruimte te kunnen vullen / de zoete geur verspreidt zich’.

En Esma (A5, IVKO) zag in de kruidhof: ‘De artisjok zegt me gedag / Het pad voert gedierte’.

Zonder Toon Tellegen te kennen schreef Ruben (1L, MLA) een verhalend gedicht over een kever en een mier: ‘samen op het grind / samen op de bank’ en Raia verplaatste zich in haar gedicht in een gevangene in de binnenplaats ‘de storm is wild en vrij / zijn wind vliegt langs ramen en deuren / zijn donder brult luider dan een leeuw.’ Helena (1M,  IVKO) legde uit dat een hoofd soms zwaar als bowlingbal kan voelen.

Dichteres Marrilou Louwaard las twee gedichten voor. Zij  wordt binnenkort 28 jaar. De meeste kinderen in de Ridderzaal waren tussen 12 en 14 jaar oud. Het tweede gedicht ging over advies dat Marrilou zou geven aan haar jongere zelf: ‘even zeggen / laat je niets opleggen’, ‘het wordt moeilijker voordat het makkelijker wordt’, ‘neem altijd een jas mee.’ Er werd zeer aandachtig geluisterd.

Na een pauze met maïschips, dipsausjes en brood, volgde de prijsuitreiking en ontvingen alle dichters een zonnebloem.

De publieksprijzen zijn toegekend aan:

1e Prijs – 122 punten

STIJGEN  EN  DALEN 

 

Vlieg dan toch

heb ik geroepen

 

met het verlangen om de wolken

aan te raken, stijg ik op

mijn vleugels zacht vliegend

met de wind

met de verwachting  dat ze zullen

houden

dromend om hoge pieken te

bereiken

verder kijkend dan schippers op de eindeloze blauwe

zee

ik daal af

ik daal af tot ik de boze ogen

weer mag begroeten

en dan ga ik

weg

 

Bron: Pruimenboomgaard

Leloup  (A2,  IVKO)

 

 

2e Prijs  - 88 punten

DE  KAST

 

Er komen mensen uit de kast

de lampen gloeien

mensen op schilderijen

wat een geluk om hier te zijn

als iedereen weg is wordt het me een partij

de lichten gaan uit het is donker

het is donker, donker

de geest komt

iedereen op de knieën

de klank, kracht, de kast gaat open

niemand ziet

niemand voelt

niemand is

Ik glimlach

De dromen komen

De klank van de mens

Is de kracht van de geest

 

Bron: Ridderzaal         

 

Sanne (A4, IVKO)

 

3e Prijs – 82 punten

VUURPIJL

 

De vuurpijl schiet uit de aarde omhoog

Als een kracht

Als een oerkracht

Als een kracht van de liefde

Sterk en brandend

Als een liefdeskorrel van een kruidenvrouw

O mijn lief

O mijn gedachten

Ik wil zweven

Ik wil branden

Zweven als een veer in de lucht

Branden als het vuur in de haard

De vuurpijl is sterk en zweeft in mijn gedachten

 

 

Bron: Kruidhof

 

Tessa (1D, Casparus College)

 

En de jury kende de volgende prijzen toe:

1e Prijs

 

LICHT  EN  DONKER

 

De wortels wispelen zacht

in de vroege ochtend

troostend als een verroeste pot

levendig als een blije mier

 

zachtgroen licht schijnt door de bomen

heen maar waar licht is, is ook donker

 

de bladeren vliegen boos weg

het gelach wordt langzaam zachter

omhoog naar de blauwe lucht omlaag

diep onder de aarde

 

ik hoop dat je het gaat zien ik

hoop dat je het vindt

 

Zachtgroen licht scheen door de bomen

heen maar waar licht was, was ook donker

 

Bron: Warmoeshof

Fay (A3, IVKO)

 

2e Prijs

 

DE  BRON

De bron

wordt nooit opgemerkt

ook al staat hij in het midden van alles

dat ademt

De bron

hij  grijpt

met zijn stenen armen met te lange vingers

niemand merkt het

De bron

wordt omringd

door groen en mensen die maar nooit

genoeg krijgen

De bron

Wij zijn tijdgebonden, maar niemand merkt het.

Niemand voelt het touw strakker worden,

niemand weet dat het eindigt.

Het kan elk moment gebeuren.

Alsjeblieft, laat je niet –

De bron

 

Bron: Warmoeshof    

Kees   (A1, IVKO)

 

3e Prijs

 

RODE  WIJN 

Proeven, zin, verlangen

proef het leven

het leven is maar even

mijn dierbare aan de overkant van de tafel

liefde laat ik stromen in mijn glas

proef het leven

het leven is maar even

de smaak trekt in mijn tong

de liefde die  mij overkomt

proef het leven

het leven is maar even

de rode wijn is mijn liefde

de enige liefde die ik ooit had

proef het leven

het leven is maar even

ik ben alleen

alleen met de rode wijn

geen dierbare aan de overkant

proeven, zin, verlangen

 

Bron: Eetzaal  

Jikke (1L, MLA)

 

De jury vond dat Jikke een zinderend, levenslustig en ritmisch gedicht had geschreven,

Kees droeg zeer overtuigend voor en aan haar gedicht was merkbaar dat ze veel gedichten schrijft en houdt van lezen, haar gedicht is heel beeldend geschreven en mooi opgebouwd. Het gedicht van Fay bevat veel vergelijkingen en mooie regels. In haar gedicht bezielt ze objecten en werkt de tegenstelling licht- donker goed uit.

 

Ilonka Verdurmen
School der Poëzie

Kasteeljuweel is het poëzieproject van het Muiderslot en School der Poëzie.