Jongeren van verschillende scholen uit Amsersfoort bezochten de tentoonstelling Space Drawings in KAdE (Kunsthal in Amersfoort) in het kader van het project Kunstgedichten. Ze kregen een rondleiding door de tentoonstelling waarna ze bij een zelf gekozen werk een gedicht schreven. Dit project is een samenwerking tussen Kunsthal KAdE, School der Poëzie en Scholen in de Kunst. Lees hier het verslag van onze docent Ilonka Verdurmen. Een kunstwerk als een spinnenweb van roze draden die kronkelen over de vloer en de muur. Beeldend kunstenaar Ronald de Ceuster inspireerde jongeren uit Amersfoort tot heel verschillende interpretaties. Sijko-Jan van GSG Guido de Brès zag er een ‘netwerk van lijnen uit de spuitbus’ in, ‘Een keer bewogen, daarna voor altijd stil.’. Heleen, van ’t Atrium, stelde zich een roze spin voor, die langzaam naar boven loopt en ‘z’n web langer en langer’ maakt. Roy, van het Corderius College, ziet de frustratie van het web, alsof ‘een boze wolf er doorheen is gerend’, ‘alsof een suikerspinmachine is ontploft’. Marit, ook van ’t Atrium, beschreef het kunstwerk vanuit de vloer: Haar gedicht eindigde als tweede. Jantine Kremer, gastconservator van de tentoonstelling Space Drawings in Kunsthal Kade en Ilonka Verdurmen van School der Poëzie beoordeelden samen de gedichten. 150 Jongeren deden mee aan het project waarbij Scholen in de Kunst uit Amersfoort, Kunsthal Kade en School der Poëzie samen werkten. Op maandagen, als de Kunsthal voor het gewone publiek gesloten is, kregen de jongeren een rondleiding door de tentoonstelling. 11 Kunstenaars toonden ruimtelijke installaties die op verschillende manieren verband houden met tekeningen. Ze gebruiken hout, ijzerdraad, boomtakken en andere materialen om van het platte vlak de ruimte te betreden. Aan de hand van schrijfopdrachten van poëziedocent Mieke Vermeulen gingen de scholieren uit de tweede en derde klassen van de mavo en het vmbo niet rijmende gedichten schrijven met het beeldende werk als bron van inspiratie. Het paard Een zwarte ruiter op een paard met metershoge poten van Katharina Galland inspireerde Arnout van het Cordelius College tot een gedicht dat in zijn vorm het beeld weerspiegelt: Het paard Hij is de baas Op grote stelten Is mooie kunst De stokken De stokken De stokken De stokken Ik dacht zelf aan kermis Waarom staat het paard op stelten? Hij is toch al groot genoeg Why tell me why De ruiter mag een hoge hoed Een zwarte ruiter op een paard met metershoge poten van Katharina Galland Voor Kelsey (’t Atrium) is het een sprookje: Het sprookje Daar is hij dan eindelijk, de prins op het witte paard Hij is helemaal in het zwart, net als het paard Hij, met een roos in zijn mond en een ring in zijn hand Hij, die voor mij zo ver heeft gereisd Die glans in zijn ogen, die warme gloed Dit is juist, dit voelt goed Want hij is de ware die ik eindelijk heb ontmoet Terwijl de zwarte ruiter op zijn paard bij Yvar (’t Atrium) hele andere associaties opriep: De zwarte ruiter Zwart, groot, edel Bereden, met aanzien De schaduw bedekt het land Het rent door het wit Niemand weet precies wat het is Niet alle kunstwerken werden door de jongeren uitgekozen. Het moeilijkst had het werk van Sui Jianguo en Liang Shuo het. In de Foyer hing ook een foto van ander werk van Sui Jianguo. Hij werkt in Amersfoort aan een werk voor de nieuwbouwwijk De Bron, waar hij een zandkiezel uitvergroot tot een enorme berg. Op een foto zie je een piepklein kiezelsteensteentje dat hij in zijn hand houdt en dat de basis biedt voor een reusachtige, stenen sculptuur. Maar voor Space Drawings creëerde hij, samen met Liang Shuo, een ‘inloopkast’. Een wand vol spullen met ‘ski’s in een la’ en ‘oude voorwerpen, netjes naast elkaar’. Op de achterkant staan de woorden ‘Yes we can’. Het is ‘een soort van lange muur’ met ‘printers en kookplaat’. Anne Masselink van Kunsthal Kade is blij dat de leerlingen vrij waren om te kiezen. “Het is meteen duidelijk welke kunstwerken hen niet aanspraken.” Uit de 150 gedichten werden 15 gedichten geselecteerd en deze jonge dichters werden met hun ouders, klasgenoten en docenten uitgenodigd om hun werk in de tentoonstelling te presenteren. Staande bij ‘hun’ kunstwerk lazen de jongeren hun gedicht voor en het publiek luisterde met grote belangstelling. Al luisterend keken de bezoekers door de ogen van de dichter en ontdekten de installaties op verschillende manieren. De winnares Winnares werd Roos van het Guido de Brès met een gedicht over de installatie van Marisa Rappard. Roos van de Guido de Brès In haar gedicht kwam het thema van de tentoonstelling het meest tot uiting en zij verwoordde heel poëtisch wat verbeeldingskracht vermag: Lijnen in mijn hoofd? Schetsen een wereld van verlangen? Verbinding van verhalen Een kaart van avontuur? Neem me mee op reis? En ? Toon me? Jouw mysteries? Sleur me mee? Jouw ruimte in? En we verdwijnen In vergetelheid? Voor heel even? Of altijd misschien Roos - bij het werk van Marisa Rappard
In de lessen voor de gedichtenwedstrijd VERS werken we met de dichtbundels die dit jaar voor de VSB-prijs waren genomineerd. Wijvenheide, van Luuk Gruwez is een van die bundels en zijn gedicht ‘Black Box’, over het verzamelen en wegdoen van memorabilia, raakte me meteen. Want ook ik heb al jaren een houten schatkistje waarin ik herinneringen bewaar. De leerlingen van groep 7 van basisschool De Parachute in Voorburg vonden mijn eerste tanden, de deurknop van een keukenkastje uit mijn geboortehuis en het rolletje mentosjes van twintig jaar oud heel interessant, maar nog boeiender werd het toen ieder zijn eigen black box ging vullen. Wat moest daarin? Foto’s en sieraden natuurlijk. Maar ook een bewaard stukje navelstreng. En de zachtheid van mijn moeders stem, zei een jongen. Die mooie zonsondergang op de plek waarvan ik ben vergeten hoe hij heet, zei een ander. Zo maakten we lijstjes met tastbare en niet-tastbare memorabilia. Daarna koos iedereen één ‘voorwerp’ uit het lijstje om een gedicht bij te schrijven. Een week later ging ik terug naar De Parachute om die gedichten af te maken. Meteen stond er een leerling voor m’n neus met een blikje in zijn hand. Of ik even zijn verzameling wilde bewonderen?
School der Poëzie ging met ruim 120 leerlingen uit de brugklassen van Het Sweelinck College naar het Stedelijk Musuem. Begeleid door een museummedewerker en een poëziedocent bekeken de jongeren kunstwerken uit de periode 1850 - 1960. Daar kozen ze een schilderij uit, waarover ze ter plekke een gedicht hebben gemaakt. Dit gedicht wordt gepresenteerd in een houten kastje dat de leerlingen zelf getimmerd en vorm gegeven hebben. Dit is hun eigen ‘Kunstkast’ geworden. De gedichten en kunstkastjes werden gepresenteerd aan ouders, verzorgers en belangstellenden op vrijdag 22 maart in het Stedelijk Museum. Lees hier het verslag van onze docent Ilonka Verdurmen. VERS GEDICHT OP VRIJDAG Joëll Wighman van klas 1B van het Sweelinck College had ‘De Waterbuffel’ van Jackson Pollock uitgekozen. Een langwerpig schilderij met heel veel kleuren en vormen. Het gedicht dat zij erover had geschreven was zoek geraakt en daarom maakte zij ter plekke een nieuw gedicht: DRUK Muziek Drukke muziek Vrolijke kleuren De lucht is geel en blauw Een waterval Mensen, ze lopen maar rond Een oranje glijbaan die valt stuk Ze had dit kunstwerk gekozen en zelf weer een nieuw kunstwerk gemaakt, geïnspireerd door Jackson Pollock. Ze beschilderde een houten kistje met warme aardetinten en dansende zwarte muzieknoten. In het abstracte schilderij van Pollock ontdekte ze eigenlijk nu pas waar de waterbuffel zou kunnen zijn. Voor haar was het vooral een druk schilderij, met veel beweging, dat haar aan muziek deed denken. Joëll was ingedeeld in een van de groepjes van 12 leerlingen die met hun kunstkastjes onder de arm van kunstwerk naar kunstwerk trokken. Ruim 130 gedichten werden voorgedragen en medescholieren en meesters en juffen vulden streng beoordelingsformulieren in. Ouders, opa’s en oma’s ondersteunden de jonge dichtende creatievelingen. De suppoosten moesten nog een beetje wennen aan al die scholieren die met hun houten kastjes door het Museum renden. De glimlach van Mona Lisa Twee leerlingen die de rondleidingen gemist hadden, mochten zelf een kunstwerk uitzoeken op google. Dat werd de Mona Lisa van Leonardo da Vinci, want ‘die is heel bekend’. De glimlach van Mona Lisa kwam terecht op een grote roze vis en één van de tekeningen van Da Vinci, een menselijke gestalte met uitgestrekte armen, werd treffend nageschilderd in felgeel en gecombineerd met een blikje red bull want ook daarop is deze pose te vinden. Inspiratiebron: kunstenaar Naum Gabo De Russische constructivistische kunstenaar Naum Gabo maakt transparante ruimtelijke sculpturen. In het Stedelijk is een werk van hem te zien dat er uit ziet alsof het een weefsel van witte draad is. Jarco Bezem uit klas 1A won een prijs met zijn gedicht over dit werk van Naum Gabo: De lijn Stilte Ik zie alleen witte lijnen En ik zie ze de diepte in gaan Ik zie er alles in maar toch weer niet Wat zou het zijn? Die ene lijn Worden er meer En vormen Blokken op elkaar Zijn klasgenote Shayenne Nijhove liet zich inspireren door Theo van Doesburg. Ook zij behoorde tot de winnaars. In het schilderij van Van Doesburg zie je op elkaar gestapelde blokken. In haar gedicht heeft ze het schilderij beschreven maar tegelijkertijd op een speelse manier geassocieerd op de vorm en ze eindigt met een vrolijk geluid. In haar kunstkastje schilderde ze blokken en ook haar gedicht is vormgegeven als een blok. Blokken op elkaar Blokken op elkaar allemaal vierkantjes met verschillende kleuren wit, blauw met een groot rood vierkant in het midden. Als ik er naar kijk dan denk ik aan vreugde. Als ik het vierkant zie dan zie ik een buik, een buik erin. Als ik kijk dan denk ik aan een triangel tringeling! De houthakker’ van Kasimir Malevic Een bijzondere presentatie had Santa Roest (1B). Zij had ‘De houthakker’ van Kasimir Malevic gekozen en toen ze haar gedicht voordroeg, bracht ze het schilderij tot leven. Door haar ontdekten sommige toeschouwers voor het eerst de krachtige vingers aan de handen van de houthakker en hoe hij gevangen lijkt te zijn in zijn hout. Ze kreeg een prijs voor haar kunstkastje. De houthakker De man hakt buiten heel veel hout Hij heeft een hakbijl in zijn hand Krak...krak...Rood Geel Groen Grijs en Roze Geen grond geen horizon alleen maar hout en nog eens hout Een hakbijl zo heel puntig, heel groot en scherp Waarom hakt hij zoveel hout Waarom ziet hij geen zon maar alleen maar hout Is er dan geen zon? De man hakt zijn vingers af, maar ze groeien weer aan Prijsuitreiking De prijzen werden uitgereikt in één van de nieuwe studio’s van het Museum. Voorzien van koek en limonade moesten de leerlingen telkens lang wachten tot alle punten op de formulieren waren geteld. Er waren 12 winnaars met hun gedicht en 6 winnaars met het beschilderde houten kastje. Ilonka Verdurmen
Yunus Colak (Sint Norbertus Instituut), Vic Seller, Levon Grigoryan, Ellen Thys (Xaverius College), Gilles Milles, Nawal Sallami, Hina Syed (Lyceum Deurne) en Walid El Yabani (K A. Hoboken) zijn de trotse winnaars van de wervelende VERS PoëzieRevue`s die gisteren in Antwerpen plaatsvonden. Zij gaan allemaal door naar de grote finale in het MC Theater in Amsterdam. Proficiat! Foto boven: Vlnr: Hina Syed, Walid El Yabani , Nawal Sallami en Gilles Milles. van links naar rechts: Levon Grigoryan, Ellen Thys, Yunus Colak en Vic Seller.
Op Valentijnsdag deelden meer dan zeshonderd leerlingen rozen met gedichten uit aan aan patiënten in ziekenhuizen, bewoners van bejaardentehuizen, voorbijgangers op straat. Leerlingen van het Clusius College uit Amsterdam Noord brengen op Valentijnsdag rozen en gedichten naar bewoners van Zorgcentrum 'De Die'.
Rondom de expositie Space Drawings, die van 19 januari t/m 31 maart 2013 plaatsvindt in Kunsthal KAdE (Amersfoort), is een poëzieproject ontwikkeld door Kunsthal KAdE, Scholen in de Kunst en School der Poëzie. Onze docent Mieke Vermeulen vertelt over dit bijzondere project. De leerlingen krijgen bij aankomst een inleiding over KAdE en de tentoonstelling, plus een gedicht te horen en vervolgens op drie verdiepingen een rondleiding. Dan, na een korte theepauze, krijgen ze de opdracht om een gedicht te schrijven. Elke leerling zoekt een kunstwerk uit als inspiratiebron, beantwoordt zittend op een bankje of de grond een aantal vragen op een werkblad, dat, zorgvuldig ingevuld, de schets van een gedicht wordt. De keuze van kunstwerken en invalshoeken plus de uiteindelijke gedichten zijn iedere keer zeer verrassend. De werken dagen uit, spreken gevoelens aan. Daardoor kunnen leerlingen even in een andere wereld zijn en, door concentratie, ontdekken dat zij iets kunnen en schrijven, wat ze nooit hadden vermoed. Van nuchter tot romantisch, van levendig tot filosofisch klinkt hun poëzie. Mieke Vermeulen, docente School der Poëzie
In Studio Villanella Antwerpen strijden op maandag 25 maart ruim 60 jongeren met hun eigen gedicht om een plek in de finale van VERS 2013. Jongeren van het Koninklijk Atheneum Hoboken, Lyceum Deurne, Xaveriuscollege en het Sint Norbertusinstituut brengen hun werk op de planken in de VERS PoëzieRevue`s. Aanvang: 11:00 & 14:00 uur. Voorafgaand aan de VERS PoëzieRevue schreven ruim 280 jongeren, onder leiding van docenten van School der Poëzie, hun eigen gedicht. Lerares Kim Adriaenssens (Lyceum Deurne) maakte hiervan een leuk filmpje. Bekijk het hier.
Antwerpen doet mee aan VERS. De werkbundels met een selectie van de genomineerde gedichten begeleiden me naar het Xaveriuscollege .Een zichtbaar katholieke school, waarvan juist de laatste Jezuïeten afscheid nemen. Met aandacht en toewijding storten de leerlingen zich op de poëzie. Dit is het neusje van de zalm, de vierdeklassers hebben geen angst voor de soms vreemde gedichten. Ze beschikken over een grote woordenschat wanneer ze hun eigen gedicht schrijven. In Deurne wachten de derdeklassers. (bekijk hier ook een sfeerimpressie)
Op 21 maart reist een docent van ons af naar het Eemland Gymnasium in Amersfoort om daar een workshop 'Precies 160' te geven. Maar wat houdt deze workshop nu precies in? Onze docent Ineke Riem aan het woord.
Ontmoeting Er bestaan verschillende soorten jonge dichters. Je hebt dichters die moeilijk beginnen. Ze staren lang voor zich uit. Ze wikken en wegen in stilte voor ze iets opschrijven. Vaak is hetgeen wat ze uiteindelijk noteren in één keer goed. Je hebt dichters die gelijk heel veel woorden op papier knallen. Soms in verhaalvorm, soms met veel herhaling. Vervolgens gaan ze schrappen en schaven en houden alleen die woorden over die zeggen wat ze willen vertellen. En je hebt dichters die de taal moeten horen voor ze een keuze kunnen maken. Ze spreken zinnen hardop uit, mompelen wat en proeven de woorden in hun mond. Ze maken een afweging wat het mooiste klinkt voor ze het gebruiken voor hun gedicht.
Ilonka Verdurmen, artistiek leider van School der Poëzie en docent, staat voor de meest uiteenlopende klassen. Hier lees je haar verslag over het project Boekvrienden . (Bekijk hier een video van Leraar24 over het project). Op maandag 4 maart begint het Nova College een campagne om de straatcultuur in de school terug te dringen en om meer aandacht te vragen voor de begrippen ‘Gastvrij’, ‘Respect’, ‘Aandacht’ en ‘Steun’. Er hangen posters en de schoolregels worden besproken. Op school graag de petten af, jassen uit, en pennen en boeken mee! Op het Nova College Om kwart voor elf, als de koffiepauze begint, verzamelen de leerlingen van een derde klas Verzorging zich in de Mediatheek. Er liggen talrijke kranten opgestapeld voor een speciaal project. Meester Schippers heeft na 40 jaar afscheid genomen maar er is nog geen nieuwe docent om zijn lessen Nederlands over te nemen en het krantenproject uit te voeren. Een lief meisje heeft de komende twee uur vrij omdat de lessen Nederlands uitvallen en wil graag mee met de 7 leerlingen van de Boekvrienden-klas. Voorlezen aan kleuters uit Groep 1 en 2 van een basisschool in de buurt lijkt haar heel erg leuk. Ze kiest gauw een boek uit en de groep vertrekt. Een van de meisjes, Fatima, kijkt streng en zegt dreigend ‘Als ik vandaag geen lieve kinderen krijg, hebben ze echt een probleem.’ De meeste dames hebben het voorleesboek dat ze hebben uitgekozen bij zich. Voor de deur van de school moet er nog wat kauwgum worden uitgespuugd en de colonne gaat de trap op. De kleuters zijn aan het rennen en schreeuwen op het schoolplein. De leerlingen van het Nova hangen aarzelend hun jassen aan de kleine kapstokjes. Ieder kind heeft een eigen naamplaatje en een luizenzak om zijn of haar jas in te stoppen en daartussen zijn maar enkele haakjes vrij. Voorlezen Als de kleuters weer binnen zijn en in een kring zitten, begint een klein meisje al vast te huilen van schrik dat ze met een vreemde juf mee moet om te worden voorgelezen. Haar eigen juf Marjon verdeelt de kinderen en het kleine meisje blijft over. Als ze ziet dat haar klasgenootjes vol enthousiasme bij een van de nieuwe, vreemde juffen zitten om te worden voorgelezen, wil zij er graag bij. 'Klapzoen' Fatima is tevreden over haar groepje als vindt ze wel dat Faruk, een klein jongetje, te dromerig is en niet snel genoeg reageert. Met grote toewijding leest ze rijmpjes en versjes voor uit haar boek ‘Klapzoen’ van Erik van Os en Elle van Lieshout. Een boek vol intrigerende, kleurrijke plaatjes en vrolijke en inventieve versjes. Als het boek uit is, gaat ze een aantal rijmpjes met de kinderen uitvoeren waarbij ze woorden kunnen uitbeelden en kunnen tellen. Heel populair is het toverspreuk gedicht van Joke van Leeuwen ‘Driemel Drammel Dreutelee’ en de ‘Zeven zuurtjes’ van Annie M.G. Schmidt waarbij voortdurend de juiste vingers de lucht in kunnen worden gestoken. ‘En ondertussen / Even kussen’ Voor de kleuters is het nog een hele kunst om drie vingers en dan weer vier en dan weer tien in de lucht te houden. Een andere leerling zit in de gymzaal met een klein groepje en leest voor uit ‘Wat ik worden wil’, een boek over beroepen. Er wordt erg gelachen om het gedicht over de klusjesman met de onvergetelijke regels ‘En ondertussen / Even kussen’. Voor sommige leerlingen is het nog een hele opgave om de Nederlandse woorden goed uit te spreken (de Koning van Kockanje) en het ritme van de rijmpjes over te brengen. De Afrikaanse Evelyn is dan ook niet op school gekomen omdat ze het waarschijnlijk heel griezelig vindt om uit een Nederlands boek voor te moeten lezen. De week ervoor heeft ze met verve liefdesgedichten over geschreven op grote roze en oranje harten en regels voorgedragen in haar eigen kring van klasgenoten. Ook het uitbeelden van gedichten en het verzinnen van gebaren was haar wel toevertrouwd, maar ze is nog niet zo lang in Nederland en het blijft een moeilijke taal. De versgebakken jonge ‘juffen’ genieten van de aandacht van de kleine kinderen en het plezier dat de kleintjes hebben in de boeken, de plaatjes en de aandacht die ze krijgen. Er wordt gerijmd: ‘Is het geen dag Dan is het ... Is het niet hard Dan is het ....” en vaak mogen ze zelf gedichten uitkiezen die ze willen horen. Ze kiezen gedichten met leuke woordjes zoals ‘puppy’ en ‘kalfje’ vertelt een van de Boekvriend-leerlingen of over sterren. Wanneer komen ze weer? Na afloop zwaait de hele klas de Nova leerlingen uit en wordt er hard geroepen ‘wanneer komen ze weer?’. Dit project telt als een maatschappelijke stage voor deze derdejaars en de leerlingen zijn enthousiast over ‘Boekvrienden’. Ze moeten erg lachen om rijmpjes over Duimelot of het ‘Het is winter bibber bibber – gedicht’ of de tongenbreker: Zeg mij eens heel vlug na als kakkerlakken in kattenbakken kakken kan je kattenbakken vol met kakkerlak pakken
In het Museum Voor Schone Kunsten (MSK) in Gent, België, is de bijzondere tentoonstelling Modernisme, Belgische abstracte kunst en Europa te zien. Eén van de werken die er te bewonderen zijn, is het originele voorblad van Bezette Stad, de beroemde uitgave van Paul van Ostaijen en Oscar Jespers. Het is een van de voorbeelden van de wisselwerking tussen literatuur en beeldende kunst in de jaren twintig van de vorige eeuw. Leerlingen van Atheneum Wispelberg in Gent, laten zich door poëzie en beeldende kunst inspireren tot het schrijven van eigen gedichten. Onder begeleiding van docenten van School der Poëzie, lezen ze van Ostaijen en bezoeken ze de tentoonstelling in het MSK. Ineke Holzhaus , docent bij School der Poëzie