MONUMENT VOOR DE LIEFDE

Chatsjatoer Bjely gaf de sokkel vorm waar het beeld op staat, versierd met symbolen uit de Armeense cultuur als granaatappels en bladeren. Hij gaf ook vorm aan het gedicht dat op de sokkel staat en dat Osip voor Nadezjda schreef:

Hoe graag zou ik willen vliegen
waar niemand me kon zien,
achter een straal aan
waar ik helemaal niet meer ben.

Maar jij, straal in de kring.
Er is geen ander geluk.
Leer van een ster
de zin van licht.

Daardoor is het straal,
daardoor is het licht,
omdat gefluister het sterkt,
omdat gestamel het warmt.

Maar ik wil je zeggen
dat ik je fluisterend bestraal,
dat ik fluisterend jou,
kindje, opdraag aan die straal.

27 maart 1937, Voronezj, Osip Mandelstam
Vertaling: Miriam Van hee

Osip Mandelstam voelde zich verwant aan de Armeense cultuur en schreef gedichten over Armenië en brieven waarin hij vertelt over zijn ervaringen daar. Regels uit deze brieven hebben de kinderen van de Shri Laksmi school ook gelezen:

mijn ogen komen in deze omgeving zout te kort

dit zijn mensen die rinkelen met hun sleutels van taal

of

misschien kun je me niet gebruiken, nacht

Zijn compacte en intrigerende taalgebruik stimuleerde het schrijven. Ook het thema van het licht zoals dat verwoord is in het gedicht dat als basis dient voor het beeld inspireerde hen. Zoals in het gedicht van Alisha uit groep 7:

IN DE OCHTEND LICHT EN IN HET NACHT DUISTER

Waarom ben je zo duister?

Waarom lijkt het of je licht haat?

Zo duister als zwart

Zo duister als de woorden die vliegen uit onze monden

Zo licht als de zon

Ik ben in het licht

Het is zo mooi en fel

Zo mooi als een roos

Waarom ben je zo duister?

Voor Mandelstam was de roos het symbool voor de poëzie.
 

Gianni uit groep 8a legde een verband tussen woorden, liefde
en taal met de realistische zin dat liefde soms bestaat zolang
het goed gaat:

TALEN, WOORDEN, STILTE

Diepe stilte vormt LIEFDE voor altijd

De woorden laten LIEFDE leven

Tijd staat stil voor de oneindige LIEFDE

LIEFDE bestaat om het kwaad te overwinnen

LIEFDE bestaat soms zolang het goed gaat

LIEFDE bestaat om woorden te spellen

Woorden vormen talen

Zoals de taal van de LIEFDE

Adean voelde de grote verbondenheid tussen Osip en Nadezjda goed aan:

DE LIEFDE

In de avond op de berg

kijken we samen

naar de sterren

en de maan

Als we verdwijnen

achter de heuvels

beginnen we

elkaar te missen

Ugine wil in zijn gedicht de haat wegslaan (het bos in) en is ervan overtuigd dat de liefde de haat kan overwinnen:

V L I E G E N

De liefde overwint het kwaad

Ik hou van vliegen maar ik hou liever

van staan

Als ik vlieg, vliegen de vogels

naast mij

Op het slagveld sla ik de haat weg,

het bos in

Vogels helpen mij vliegen

De liefde overwint de haat

Zes kinderen lazen hun gedicht voor tijdens de onthulling van het beeld. De drie klassen hebben onder leiding van Nicole O’Niel ook beeldend werk gemaakt bij de zes gedichten en deze werken hebben ze ook laten zien tijdens de ceremonie.
Sietse Bakker had voor alle schoolklassen en jonge dichters een mooie grafiek als geschenk. Annet Zondervan, directeur van het CBK Zuid-Oost, presenteerde
het programma.

Eén afgietsel van het bronzen beeld staat nu in Sint Petersburg en het Amsterdamse beeld staat nu in de buurt met straten met de namen van Vrijheidstrijders, aan de Nadezjda Mandelstamstraat in Amsterdam Zuid-Oost, naast de Shri Laksmi school.

Het werd een feestelijke middag met een optreden van Yahmani Blackman die het verhaal van Nadezjda Mandelstam vertelde, veel toespraken in het Russisch en in het Nederlands, lekkere hapjes en voor iedereen cadeautjes en zonnebloemen.

Ilonka Verdurmen.

Een project van Stichting De Gespreksgenoot, School der Poëzie en CBK Zuid-Oost
i.s.m. de kunstenaars Hanneke de Munck en Sietse H. Bakker.