De winnaars van de Amsterdamse Poëzieprijs 2024!
Woensdag 5 juni 2024 was het zo ver: de prijsuitreiking van de Amsterdamse Poëzieprijs voor jongeren 2024!
Er deden 1300 leerlingen uit 52 klassen van 12 scholen uit heel Amsterdam mee aan de competitie. Voorafgaand kregen zij een workshop poëzie, met ter inspiratie gedichten van de stadsdichters van Amsterdam. Het beste gedicht per klas werd ingezonden voor de prijs.
Deze finalisten waren uitgenodigd voor de feestelijke uitreiking, die gepresenteerd werd door Edson da Graça. Het programma werd geopend door stadsdichter Ellen Deckwitz met een speciaal stadsgedicht, dat HIER te lezen is. Het was niet alleen feest voor de leerlingen die uiteindelijk met de prijzen naar huis gingen: alle leerlingen kregen een bundel waar hun gedicht in gepubliceerd stond, en Dichter des Vaderlands Babs Gons droeg een speciaal collagegedicht voor waar alle finalisten in voorkwamen! (Bekijk het optreden hier) DJ Clarioca vulde het programma aan met swingende muziek.
Negen gedichten werden vertaald naar kunstwerken in verschillende disciplines. Zo werd het gedicht van Josephine vormgegeven als trui door beeldend kunstenaar Vere van der Veen. Charlie’s gedicht werd gezongen door Joy Wielkens, begeleid op gitaar door Vlado Spisiak (bekijk het optreden hier). Asila gaat samen met haar gedicht de hoofdrol spelen in een nieuwe aflevering van PoëziePraat, waarbij ze geïnterviewd wordt door een bekende Amsterdammer. Dansers Sevda en Clanton maakten een choreografie op de gedichten van Betty en Dina. Toon ging naar huis met een fantastische stola, ontworpen door modeontwerper Sepehr Maghsoudi. Amelle kreeg een tekening van Glitterende Eenhoorn, en de gedichten van D’Shainey en Wieke werden vertaald naar muzikaal optreden van Boter bij de Vis (bekijk hier het optreden)!
Naast de poëzie werd ook de literatuur bezongen: een optreden van BOYBAND, de literaire boyband liet het publiek gillen!
Na de optredens was het tijd voor de prijsuitreiking. De jury, bestaande uit schrijver, theatermaker en programmamaker Christine Otten, poëzierecensent Thomas de Veen, stadsdeelbestuurder Zeeger Ernsting, dichter Asha Karami en bestuurslid van School der Poëzie Carmen Best, had alle gedichten grondig gelezen en beoordeeld. Zij reikten de prijzen uit van € 500, € 250 en € 100.
De winnende gedichten zijn:
1. Zoë van het MLA met het gedicht ‘De tijd zwijgt’
2. Charles van het MLO met het gedicht ‘Iedereen kan het doen’
3. Mira van Damstede met ‘Verder steeg de zee’
Uit het juryrapport:
“De derde prijs gaat naar het gedicht “Verder steeg de zee” van Mira van Damstede Lyceum – een kort gedicht dat dreigende beelden oproept – is het een droom of is het een herinnering? Het gedicht is kort en over welk vaderland wordt gesproken? Het gedicht heeft iets bezwerends, klinkt bijna als een lied, is heel ritmisch opgebouwd. In dit gedicht trof de jury een regel uit het gedicht ‘’De ijskap van Groenland’’ van Adriaan Jaeggi. De regel is uit de oorspronkelijke context gehaald en opgegaan in een nieuw gedicht. Het gedicht ademt de sfeer van een ballade en indrukwekkend is dat het zowel over het klimaat gaat als over een vaderland dat onder vuur ligt. De schrijver van het gedicht neemt ons mee naar een verstikkende werkelijkheid en weet door de herhaling van de beginzin aan het slot de angst die uit dit gedicht spreekt krachtig vorm te geven
“De tweede prijs gaat naar een gedicht met als titel “Iedereen kan het doen” van Charles van Montessori Lyceum Oostpoort. In een gewaagde eerste zin legt de dichter de vinger op de zere plek. Deze zin bevat veel subtekst door iets te zeggen wat evident zou moeten zijn, maar kennelijk toch uitgesproken moet worden. En tegen wie wordt dit gezegd, praat de ik tegen zichzelf of tegen de lezer? Het gedicht van de jonge dichter gaat hierna naar het persoonlijke en kleine, de ik die niet onzeker wil zijn, 'het boeit me niet' zegt in de ene zin, om vervolgens te zeggen dat het de persoon wel raakt. Het 'kunnen doen' van de titel en de eerste zin voelt hier alsof het om kleine dagelijkse dingen gaat (die grote gevolgen hebben voor een individu). Het leest door deze dingen als een kort en krachtig antwoord op een lang gedicht van Gershwin Bonevacia, waaruit de vijfde zin deels is overgenomen. Naast tragiek heeft het gedicht humor op een harde manier. Van relativering naar zelfkastijding. De relativeringen maken het verrassend en grappig en de kracht die uit de titel spreekt toont dat een gedicht ook een levensmotto kan worden.
“De eerste prijs gaat naar een sterk en origineel kort gedicht over het fenomeen tijd. Een filosofisch gedicht over het zijn, waarbij de titel het antwoord geeft op de vragen die in het gedicht worden gesteld. Uit het gedicht spreekt een ontregelend taalgevoel en het geeft mooi een abstracte gedachte weer. De door de jury geconstateerde zwaarheid van veel gedichten in deze wedstrijd wordt in dit gedicht op een kalme manier vertaald naar een beeld van een wandeling in een stille stad. De schrijver laat ons nadenken over tijd en in de opbouw zit een bijzondere manier van schrijven, het gedicht stelt de vraag, de titel geeft het antwoord, en juist dat antwoord is er niet, want de tijd zwijgt. De eerste prijs van de Amsterdamse Poëzieprijs 2024 gaat naar “De tijd zwijgt” van Zoë van het Montessori Lyceum Amsterdam.”
Gefeliciteerd allemaal!
De Amsterdamse Poëzieprijs kwam tot stand in samenwerking met Fons Vitae en de OBA Amsterdam, en werd mede mogelijk gemaakt door het AFK en alle deelnemende scholen: Comenius Lyceum, Damstede Lyceum, Fons Vitae Lyceum, Hervormd Lyceum West, Hervormd Lyceum Zuid, Ir. Lely Lyceum, Montessori Lyceum Amsterdam, Montessori Lyceum Oostpoort, Open Schoolgemeenschap Bijlmer, Spinoza Lyceum, De Vinse School en het Vossius Gymnasium.
Fotograaf: Annelies Verhelst